Ακόμα και το Netflix… κόλλησε. Η Nona Gaprindashvili, γεννημένη στη Σοβιετική Γεωργία, δεν ακολούθησε απλώς την παράδοση στο σκάκι. Την κατέρριψε.
Το 1962, σε μια εποχή που οι γυναίκες στο σκάκι θεωρούνταν σχεδόν… ανύπαρκτες, έγινε η πρώτη γυναίκα στον κόσμο που απέκτησε τον τίτλο του Διεθνούς Grandmaster. Όχι σε γυναικείο τουρνουά — ανάμεσα στους άνδρες. Και δεν τους απλώς ανταγωνίστηκε. Τους διέλυσε.
Σε μία μόνο έκθεση σιμουλτανέ, νίκησε 59 άνδρες, 28 από αυτούς Grandmasters. Κατέκτησε πέντε συνεχόμενα Παγκόσμια Πρωταθλήματα Γυναικών, ένα ρεκόρ που παραμένει ακατάρριπτο. Κι όμως, η ιστορία της παρέμενε στο περιθώριο.
Μέχρι που ήρθε το Netflix και… έκανε το μεγαλύτερο λάθος.
Στη σειρά The Queen’s Gambit, αναφέρεται ότι η “Beth Harmon” δεν είχε αντιμετωπίσει άνδρες. Και… ούτε η Nona. Ψέμα. Και η Nona δεν το άφησε να περάσει έτσι.
Σε ηλικία 80 ετών, κατέθεσε μήνυση ύψους 5 εκατομμυρίων δολαρίων για συκοφαντική δυσφήμιση και ιστορική διαγραφή. Το 2022, κέρδισε. Το Netflix απολογήθηκε και τακτοποίησε ήσυχα την υπόθεση, αλλά η αλήθεια είχε ήδη γίνει παγκόσμια είδηση.
Γιατί όμως είχε τόση σημασία;
Γιατί για δεκαετίες, οι πραγματικές της νίκες είχαν υποτιμηθεί, ξεχαστεί ή αποσιωπηθεί. Της απαγόρευσαν να αγωνιστεί στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ανδρών γιατί δεν την άφηναν να πάρει μαζί τον γιο της. Έδωσε μάχες πάνω και έξω από τη σκακιέρα. Και κάθε φορά… έβγαινε νικήτρια.
Ακόμα και στα 79 της, κέρδισε χρυσό μετάλλιο στο Senior Team World Championship.
Η κληρονομιά της;
Πιο δυνατή από κάθε μυθοπλασία.
Η ιστορία μιας γυναίκας που δεν περίμενε άδεια για να γίνει θρύλος.
Οπότε, την επόμενη φορά που θα δεις το Queen’s Gambit, θυμήσου:
Η Beth Harmon ήταν φανταστική.
Η Nona Gaprindashvili το έκανε στα αλήθεια.
Και έκανε ματ στο ίδιο το σύστημα.
